آب مایه حیات همه موجودات زنده است و بدون آب، امکان ندارد که بدن انسانها، حیوانات و گیاهان به درستی کار کند و بتواند به وظایفش عمل کند. اهمیت سلامت آب در زنده ماندن تمام این موجودات از جمله انسان است و اگر سلامت آن تهدید شود، زندگی انسان را مختل میکند و حتی ممکن است باعث نابودی نسل بشر بشود. یکی از کاربردهای بالای لوله پلی اتیلن هم در آبرسانی و صرفه جویی در مصرف آب است که نیاز امروز و آینده بشر است.
اهمیت سلامت آب برای زندگی
اهمیت سلامت آب در این است که همه موجودات زنده نیاز به آب تمیز و پاک دارند. برای رویش محصولات کشاورزی و برای نوشیدن نیاز به آب داریم. ماهیها و حیوانات نیز به آب محتاجند. اگر آب آلوده باشد و شما آن را مصرف کنید، ممکن است در همان لحظه آسیبی به سلامتی شما وارد نشود، اما اگر در مدت طولانی از این آب آلوده مصرف کنید، سلامتی شما به خطر میافتد.
فرق نمیکند که آب باران باشد، حوضچهی آب شیرین باشد یا یک بطری آب معدنی، به هرحال همهی موجودات زنده به آب احتیاج دارند تا بتوانند به زندگی ادامه دهند. بدون آب، بدن انسان و دیگر موجودات زنده نمیتوانند به کار و زندگی خود به شکل درست ادامه دهد. آب بیشتر از نصف وزن بدن انسانها را تشکیل میدهد. بدن انسانها کارها و وظایف زیادی دارد و خیلی از آنها را بدون کمک آب نمیتواند انجام دهد.
مثال برای اهمیت سلامت آب
به عنوان مثال خون که از مقدار خیلی زیادی آب تشکیل شده، یکی از کارهایش انتقال اکسیژن به تمام سلولهای بدن است. بدون اکسیژن، این سلولهای کوچک خواهند مُرد و بدن دیگر نمیتواند به کارش ادامه دهد.همچنین آب در لنف هم وجود دارد، لنف مایعی است که بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل داده و در مبارزه با میکروبها و بیماریها کمک میکند.سیستم گوارشی بدن هم برای هضم غذا به آب احتیاج دارد. اصلیترین مادهی تشکیلدهندهی عرق بدن هم آب است.علاوه بر تمام اینها، تکتک سلولهای بدن برای این که بتوانند کارشان را درست انجام دهند محتاج آب هستند.
آلودگی آب و سلامت انسان
اگر آب آلوده باشد و شما آن را مصرف کنید، ممکن است در همان لحظه آسیبی به سلامتی شما وارد نشود، اما اگر در مدت طولانی از این آب آلوده مصرف کنید، سلامتی شما به خطر میافتد.
فلزات سنگین ناشی از فراوردههای صنعتی، در نزدیکی رودخانه و دریاچه جمع میشوند. این فلزات موجب مسموم شدن ماهیها و میگوها میشوند و انسانها این حیوانات مسموم را مصرف میکنند. فلزات سنگین میتوانند کاهش رشد، نقص در تولد و سرطان را بوجود آورند.
زبالههای صنعتی میتوانند باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن، عدم باروری و مسمومیت حاد شوند.
آلایندههای میکروبی ناشی از فاضلاب میتواند موجب بیماریهای عفونی از قبیل حصبه، وبا و مرگ نوزادان شود.
مواد آلی و مغذی باعث افزایش جلبک، کمبود اکسیژن و خفگی ماهیها و دیگر موجودات زنده دریایی میشود.
ذرات سولفات ناشی از باران اسیدی میتواند باعث مرگ موجودات زنده آبزی گردد.
ذرات معلق در آب، باعث کاهش کیفیت آب آشامیدنی برای انسان و کیفیت آب برای زندگی دریایی میشود. کاهش مقدار نفوذ نور خورشید به آب، کاهش رشد گیاهان و میکروارگانیسمها را موجب میشود
مصرف آب آلوده باعث بروز اسهال و عفونت معده میشود.
آبهای آلوده بستر مناسبی برای رشد پشهها و دیگر حیوانات میباشند. اگر پشه آلوده شما را نیش بزند میتواند موجب بیماریهایی نظیر مالاریا و تب دانگ شود.
علل آلودگی آب
برای طرفداران محیط اهمیت سلامت آب کاملاً مشخص است. بنابراین توجه آنها به عواملی است که باعث آلودگی و از بین رفتن سلامتش میشوند.
1- فاضلاب و آب کثیف:
فاضلاب شامل مدفوع، ادرار و شستن بدن و لباس میباشد. از بین نبردن فاضلاب در آبها باعث بروز بیماریهایی نظیر اسهال میگردد.
2- زبالههای دریایی:
این زبالهها شامل مقوا (دو هفته طول میکشد تا مقوا تجزیه شود)، روزنامه (6 هفته طول میکشد تا تجزیه شود)، قوطیهای فیلم عکاسی (6 هفته طول میکشد تا تجزیه شود)، کف (50 سال طول میکشد تا تجزیه شود)، ظروف پلی استرین (80 سال طول میکشد تا تجزیه شود)، آلومینیوم (200 سال طول میکشد تا تجزیه شود)، بستههای پلاستیکی (400 سال طول میکشد تا تجزیه شود) و شیشه (زمان زیادی طول میکشد تا تجزیه شود و ما زمان دقیق تجزیه شده شیشه را نمی دانیم) است.در اتمسفر، ذرات آب با دی اکسید کربن، دی اکسید گوگرد و اکسید نیتروژن مخلوط میشود و تشکیل یک اسید ضعیف را میدهد. آب باران آلوده به این گازها، به نام باران اسیدی خوانده میشود
3- زبالههای صنعتی که عبارتند از:
آزبست (پنبه نسوز) : افراد این ماده را استنشاق میکنند و باعث بیماریهایی از قبیل: آزبستوز (نوعی بیماری ریوی)، مزوتلیوما (نوعی سرطان که پوشش ریه و شکم را درگیر میکند)، سرطان ریه، سرطان روده و سرطان کبد میشود.
سرب : یک عنصر فلزی و ماده غیر قابل تجزیه است و موجب جلوگیری از فعالیت آنزیمهای بدن میگردد.
جیوه: یک عنصر فلزی و ماده غیر قابل تجزیه است و موجب مسمویت با جیوه میگردد.
نیترات و فسفات: در اغلب موارد نیتراتها و فسفاتها، خاک را میشویند و به رودخانه و دریاچه میریزند. نیتراتها و فسفاتها موجب اوتروفیکاسیون (انباشت آب) میشوند که برای محیط دریایی مضر میباشد.
گوگرد (سولفور): یک ماده غیر فلزی که برای زندگی دریایی مضر میباشد.
روغن: در آب حل نمی شود و در سطح آب لایه ضخیم کفی ایجاد میکند. این لایه ضخیم باعث میشود که نور آفتاب به آب نرسد، بنابراین گیاهان دریایی از بین میروند و برای ماهیها و پرندگان دریایی نیز خطرناک میباشد.
پتروشیمی: از نفت و یا گاز تشکیل شده و برای زندگی دریایی میتواند سمی باشد.
4- زبالههای رادیواکتیو: این زبالهها از فراوردههای صنایع، پزشکی و تحقیقاتی بوجود میآیند و میتوانند اثرات مضری را بر زیستگاههای دریایی داشته باشند. نیروگاههای هسته ای، استخراج و پالایش اورانیوم و توریوم از علل آلودگی آبها میباشند.
5- آلودگی نفتی: نفت از تانکرها، کشتیها و غیره نشت میکند. نفت در آب حل نمی شود و لایه ضخیمی را روی سطح آب به جای میگذارد. این لایه ضخیم باعث میشود که نور خورشید به آب نرسد، بنابراین گیاهان دریایی از بین میروند و برای ماهیها و پرندگان دریایی نیز خطرناک میباشد.
6- ذخایر زیرزمینی: مخازن و لولههای زیرزمینی که اغلب حاوی نفت میباشند، برای محیط اطرافشان مضر میباشند. قبل از سال 1980، این لولههای زیرزمینی از جنس فولاد بودند که به طور مستقیم باعث آلودگی میشدند. با گذشت زمان و از بین رفتن فولاد، مواد درون این لولهها باعث آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی شدند.
7- آلودگی جوی: در اتمسفر، ذرات آب با دی اکسید کربن، دی اکسید گوگرد و اکسید نیتروژن مخلوط میشود و تشکیل یک اسید ضعیف را میدهد. آلودگی جوی یعنی بخار آب مقدار زیادی از این گازها را جذب کرده و اسیدی میشود. آب باران آلوده به این گازها، به نام باران اسیدی خوانده میشود. هنگامی که باران اسیدی میبارد، زندگی حیوانات دریایی آسیب میبیند.زبالههای صنعتی میتوانند باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن، عدم باروری و مسمومیت حاد شوند.
8- گرمای کره زمین: افزایش گرمای کره زمین باعث افزایش دمای آب میشود. افزایش دمای آب میتواند منجر به مرگ بسیاری از موجودات آبزی گردد. سوختن سوختهای فسیلی باعث انتشار گازهای گلخانه ای مانند دی اکسید کربن میشود.
9- اتورافیک (افزایش مواد مغذی در دریا که باعث رویش انبوه گیاهان میشود): کودهایی که برای کشاورزی استفاده میشوند، اگر در نزدیکی آب رودخانه، دریاچه و غیره بریزند، موجب افزایش مقدار مواد مغذی در آب میشود.
فیتوپلانگتونها با سرعت بیشتر تکثیر میشوند و باعث ایجاد شکوفههای جلبکی میگردند. این شکوفههای جلبکی باعث مختل کردن عمل اکوسیستم و ایجاد مشکلات میشوند.جلبکها از تمام اکسیژن موجود در آب استفاده میکنند و اکسیژنی را برای آبزیان نمی گذارند، بنابراین ماهیها میمیرند.شکوفههای جلبکی جلوی نور خورشید را میگیرد و در نتیجه باعث از بین رفتن گیاهان در آب میشوند. برخی از جلبکها، سمی را تولید میکنند که هر حیوانی آن را مصرف کند، مسموم میشود.
جلوگیری از آلوده شدن آب
در مصرف آب صرفه جویی کنید. این صرفه جویی، جلوی کمبود آب سالم را میگیرد و مقدار آب آلوده ای که نیاز به تصفیه دارد را کاهش میدهد.
رنگ، روغن و مواد زباله را درون سینک ظرفشویی، راهآب حمام و دستشویی و یا توالت نریزید.
از پودر لباسشویی، مواد تمیز کننده خانگی و صابون و شامپو استفاده کنید.
از کودها و یا حشره کشها زیاد استفاده نکنید.
مواد زباله را در رودخانه، دریاچه، جوی آب و … نریزید.
کمآبی مشکلی جدی برای اقتصاد هر کشور است. تاثیر این بحران نهتنها در اقتصاد ظاهر میشود بلکه میتواند روی ساختار اجتماع هم اثر منفی بر جای بگذارد. کاهش نرخ رشد اقتصادی، کاهش فرصتهای شغلی، کاهش سطح درآمد اقتصاد، کاهش حجم تولید محصولات کشاورزی و از بین رفتن دامها به دنبال تنزل استاندارد زندگی مردم همگی سبب شد کمآبی به یکی از مهمترین معضلات اقتصادی دنیا تبدیل شود.
پارس زانوس، تولید کننده لوله پلی اتیلن